An toàn tại nơi làm việc là một yếu tố đặc biệt được ưu tiên trong các ngành công nghiệp, nhất là sản xuất, nơi người lao động thường xuyên làm việc với máy móc hạng nặng. Thống kê cho thấy mỗi ngày có 6300 người trên thế giới thiệt mạng do tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, với tổng cộng 340 triệu vụ tai nạn lao động hàng năm. Những sự cố này không chỉ gây tổn thất về con người mà còn ảnh hưởng lớn đến kinh tế, ước tính 4% GDP toàn cầu bị tác động bởi các tai nạn và sự cố nghề nghiệp mỗi năm. Chính vì vậy, ngày càng nhiều doanh nghiệp chú trọng đến các quy định an toàn, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất.
Lợi Ích Toàn Diện Của Việc Đảm Bảo An Toàn
Hệ thống an toàn tại nơi làm việc mang lại nhiều lợi ích rõ ràng. Trước hết là giảm thiểu rủi ro đối với sức khỏe và tinh thần của nhân viên. Một chương trình an toàn được thiết kế tốt giúp nhân viên được an toàn, đồng thời bảo vệ thiết bị, tài nguyên và khách hàng. Việc giải quyết các mối lo ngại trước khi chúng trở thành mối nguy hiểm giúp doanh nghiệp không bị tổn hại.
Đảm bảo an toàn trong sản xuất cũng góp phần quan trọng vào việc tăng năng suất công việc. Bằng cách hạn chế chấn thương và tai nạn, doanh nghiệp có thể giảm thiểu tình trạng vắng mặt của nhân viên, tỷ lệ tai nạn và thương tích, từ đó tránh được các chi phí liên quan đến việc thuê và đào tạo công nhân tạm thời, cũng như sửa chữa hoặc thay thế tài sản và thiết bị bị hư hỏng. Điều này tạo ra một nơi làm việc hiệu quả và năng suất hơn. An toàn lao động cũng góp phần vào việc tăng năng suất và chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ.
Bên cạnh đó, các biện pháp an toàn hiệu quả giúp nâng cao đời sống sức khỏe và tinh thần nhân viên. Khi cảm thấy an toàn và được làm việc trong môi trường tuân thủ nguyên tắc an toàn lao động, nhân viên sẽ an tâm và sẵn sàng cống hiến hơn. Theo tạp chí Forbes, những nhân viên hài lòng với công việc có năng suất cao hơn tới 20%. Sự hài lòng này còn cải thiện sự gắn bó của nhân viên, dẫn đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như: nhân viên trở lại làm việc sớm hơn sau khi bị bệnh hoặc bị thương, sản xuất sản phẩm/dịch vụ chất lượng cao hơn, có cảm giác trung thành với doanh nghiệp, giảm tỷ lệ luân chuyển nhân viên, và xây dựng mối quan hệ, gắn kết tốt hơn với nhân viên. Văn hóa an toàn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của tổ chức và đóng góp vào sự thịnh vượng xã hội.
Một doanh nghiệp với nền văn hóa an toàn vững mạnh thường có ít hành vi rủi ro, tỷ lệ tai nạn lao động thấp, tỷ lệ thay đổi lao động thấp, tỷ lệ vắng mặt thấp và năng suất lao động cao.
Các Vấn Đề Gây Nguy Hiểm Phổ Biến Trong Sản Xuất
Trong môi trường sản xuất, có nhiều loại mối nguy hiểm tiềm ẩn. Chúng có thể được phân loại thành:
Các Biện Pháp Đảm Bảo An Toàn Hiệu Quả
Để đảm bảo an toàn trong sản xuất, doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ nhiều biện pháp. Các biện pháp này bao gồm:
Công nghệ hiện đại cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường an toàn. Các giải pháp như hệ thống quản lý bảo trì bảo dưỡng (MMS-X) giúp phát hiện lỗi thiết bị và cảnh báo tự động để kịp thời khắc phục, tránh sự cố khi vận hành. Hệ thống AI nhận diện con người và hành vi có thể nhận diện hành vi công nhân, gửi cảnh báo khẩn cấp, và nhận diện nhân viên đã trang bị đầy đủ PPE khi vào khu vực sản xuất hay chưa. Các bộ giải pháp kiểm soát truy cập thông minh (Smart Access Control) như FaceX giúp kiểm soát người ra vào khu vực sản xuất, phát hiện người lạ và cảnh báo. Hệ thống quản lý vận hành xe đưa đón nhân sự (BusEye) giúp giảm thiểu rủi ro đi lại.
Xây Dựng Và Phát Triển Văn Hóa An Toàn Lao Động
Đảm bảo an toàn không chỉ dừng lại ở việc tuân thủ quy tắc và áp dụng biện pháp kỹ thuật, mà còn cần xây dựng một văn hóa an toàn. Văn hóa an toàn lao động là một bộ phận không thể tách rời của văn hóa doanh nghiệp. Đó là tập hợp các giá trị, thái độ và hành vi mà mọi người trong môi trường làm việc duy trì và phát triển, tập trung vào bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của mọi người trong quá trình làm việc. Nó đề cao ý thức, tinh thần tự bảo vệ và sự quan tâm đến người khác.
Trong một nền văn hóa an toàn vững mạnh, mọi người đều cảm thấy có trách nhiệm trong việc đảm bảo an toàn và nỗ lực để đạt được điều đó hàng ngày. Người lao động không chỉ hoàn thành phận sự mà còn tự động nhận diện các tình trạng và hành vi thiếu an toàn, và tham gia vào việc điều chỉnh, khắc phục chúng. Họ cảm thấy thoải mái khi nhắc nhở cả cấp quản lý về việc tuân thủ an toàn và các đồng nghiệp quan tâm, chỉ ra những hành vi không an toàn của đối phương. Hành vi này được tổ chức đánh giá cao và khen thưởng.
Xây dựng văn hóa an toàn là một quá trình cần thời gian, thường kéo dài nhiều năm và bao gồm các bước cải tiến liên tục. Cam kết của người sử dụng lao động và người lao động là dấu hiệu nhận diện chuẩn xác nhất của một nền văn hóa an toàn thực sự. An toàn trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động thường ngày, một giá trị của doanh nghiệp.
Để xây dựng văn hóa an toàn, cần:
Kết luận
Thực tế cho thấy phần lớn nguyên nhân tai nạn lao động là do con người. Do đó, phòng chống tai nạn lao động phải bắt đầu từ việc người lao động có ý thức tự bảo vệ mình và chấp hành nội quy, quy trình an toàn.
Việc xây dựng và duy trì văn hóa an toàn tại nơi làm việc là xu hướng tất yếu mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, người lao động và xã hội. Nó góp phần tạo ra không khí làm việc lành mạnh, phấn khởi, làm cho người sử dụng lao động và người lao động thấy rõ trách nhiệm của mình, chủ động thực hiện các quy định pháp luật và biện pháp cải thiện điều kiện làm việc, phòng chống tai nạn và bệnh nghề nghiệp.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển nền kinh tế dựa trên công nghiệp hiện đại, phát triển thể chế văn hóa an toàn trong doanh nghiệp (bao gồm luật, tiêu chuẩn, quy phạm vận hành máy móc, nguyên tắc phòng ngừa, vệ sinh lao động) và thực hiện trách nhiệm xã hội về an toàn và sức khỏe người lao động là những điều kiện quan trọng để hội nhập.
Học hỏi từ các tổ chức thành công như DuPont, Alcoa, IKEA hay BHP Billiton (những công ty nổi tiếng với chương trình an toàn và mục tiêu loại bỏ hoàn toàn tai nạn) có thể cung cấp kinh nghiệm quý báu trong việc xây dựng văn hóa an toàn.
Tóm lại, đảm bảo an toàn trong sản xuất và xây dựng một nền văn hóa an toàn vững mạnh không chỉ là tuân thủ quy định mà còn là một chiến lược đầu tư mang lại hiệu quả kinh tế và xã hội to lớn, là nền tảng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.