Làm thế nào để xây dựng văn hóa đúng giờ trong doanh nghiệp?
“9h họp nhé mọi người!” – nhưng 9h15 phòng họp vẫn còn lác đác vài cái bóng, tiếng máy pha cà phê còn vang xa hơn tiếng gõ bàn phím. Ở nhiều doanh nghiệp Việt, việc trễ giờ được xem như chuyện bình thường. Nhưng trong kỷ nguyên chuyển đổi số và làm việc chuyên nghiệp, đúng giờ không chỉ là chuyện của cái đồng hồ, mà là chuyện của uy tín, hiệu suất và văn hóa doanh nghiệp. Vậy làm sao để HR – những người nắm giữ nhịp đập văn hóa – có thể dẫn dắt thay đổi này một cách hiệu quả, không gượng ép?
Tâm lý “cao su giờ giấc” trong văn hóa Việt – di sản hay thói quen xấu?
Chúng ta không thể phủ nhận: lịch sử và văn hóa ảnh hưởng lớn đến cách người Việt nhìn nhận thời gian. Sự linh hoạt, mềm dẻo được xem như nét đặc trưng, nhưng trong môi trường doanh nghiệp, điều này dần trở thành lý do cho sự thiếu kỷ luật. “Muộn tí có sao đâu?”, “Mọi người cũng muộn mà!” – tâm lý đám đông khiến sai lầm nhỏ lặp lại thành văn hóa tiêu cực.
Theo khảo sát của Tinh Hoa, có tới 68% nhân viên cho biết họ từng phải chờ đồng nghiệp đến muộn để bắt đầu cuộc họp, ảnh hưởng đến cảm xúc và hiệu suất làm việc. Nếu không đặt lại chuẩn mực giờ giấc, doanh nghiệp sẽ phải trả giá bằng niềm tin nội bộ và hình ảnh chuyên nghiệp.
Sự chậm trễ của một cá nhân có thể làm trượt nhịp toàn bộ bộ máy
Một người đi muộn không chỉ trễ việc của họ, mà còn kéo theo cả nhóm. Nhân viên trễ deadline, trễ họp, đồng nghĩa phòng ban khác cũng không thể triển khai tiếp. Hiệu ứng domino xảy ra lặng lẽ nhưng nghiêm trọng.
Trong một case study của công ty phân phối FMCG tại TP.HCM, chỉ cần một bộ phận nhập hàng đến muộn 30 phút, cả chuỗi giao hàng trong ngày hôm đó bị dời lịch, gây thiệt hại hơn 100 triệu đồng. Chính vì vậy, văn hóa đúng giờ không phải là văn hóa hình thức – mà là nền tảng cho năng suất và sự tin cậy lẫn nhau giữa các bộ phận.
Công cụ – công nghệ không thiếu, lý do gì vẫn đi muộn?
Ở thời đại công nghệ, chúng ta có đủ mọi ứng dụng quản lý thời gian, chấm công thông minh, lịch điện tử, nhắc nhở tự động. Vấn đề không nằm ở công cụ – mà nằm ở ý thức sử dụng công cụ để tôn trọng tập thể.
Một số doanh nghiệp đã áp dụng tích hợp Google Calendar vào các thiết bị phòng họp, sử dụng phần mềm như ezHR để nhắc lịch và đo lường đúng giờ. Nhưng nếu người dùng không thay đổi tư duy, thì công nghệ sẽ chỉ là “cái cớ” cho việc hợp thức hóa sự trễ nải. HR cần đóng vai trò là người hướng dẫn, đào tạo nhân sự biết cách khai thác và gắn ý thức cá nhân vào từng công cụ.
Vai trò nêu gương của lãnh đạo trong xây dựng văn hóa đúng giờ
Không có gì giết chết một nỗ lực xây dựng văn hóa nhanh hơn việc lãnh đạo nói một đằng – làm một nẻo. Nếu giám đốc thường xuyên bước vào cuộc họp sau tất cả mọi người, thì chẳng một nhân viên nào dám tin vào khẩu hiệu “tôn trọng thời gian” của công ty.
Lãnh đạo cần làm mẫu. Bắt đầu họp đúng giờ, không chờ đợi người đến sau, và thể hiện thái độ nghiêm túc với giờ giấc trong mọi cuộc gặp. HR có thể xây dựng những bảng biểu ghi nhận các lãnh đạo “chuẩn giờ vàng” như một hình thức ghi nhận văn hóa tích cực. Hành động nhỏ – tác động lớn.
Gamification – biến đúng giờ thành một trò chơi có thưởng
Một cách tiếp cận thông minh để làm văn hóa đúng giờ trở nên hấp dẫn hơn, đó là gamification. Thay vì gắn đúng giờ với kỷ luật cứng nhắc, hãy biến nó thành thử thách, thành trò chơi mà ai cũng muốn tham gia.
Công ty công nghệ Tinh Hoa từng triển khai chương trình “Hội những người đúng giờ” – mỗi nhân viên đúng giờ trong 30 ngày liên tiếp được tặng huy hiệu và một phần thưởng nhỏ. Bảng xếp hạng hiển thị công khai, khơi dậy tinh thần thi đua vui vẻ mà không áp lực. HR có thể sử dụng nền tảng nội bộ hoặc nhóm chat để cập nhật tình hình đúng giờ theo tuần/tháng như một “game văn hóa”.
Tăng tính minh bạch về giờ giấc – ai trễ, ai đúng được ghi nhận
“Không ai biết mình muộn – thì muộn cũng như không muộn”. Việc tăng tính minh bạch là yếu tố quan trọng để văn hóa đúng giờ được hình thành. Chấm công minh bạch, thống kê tỉ lệ đúng giờ hàng tháng, công bố cá nhân tiêu biểu… là những bước đầu cần thiết.
Nhưng minh bạch không có nghĩa là bêu tên. HR cần khéo léo biến dữ liệu thành động lực tích cực. Ví dụ: gửi báo cáo cá nhân hóa mỗi tháng với nội dung “Bạn đã đúng giờ 92% trong tháng này – cố thêm chút nữa để đạt 100% nhé!”. Dùng số liệu để khuyến khích, không phán xét.
Gắn KPI và đánh giá nhân sự với yếu tố đúng giờ – hiệu quả hay phản tác dụng?
Một số doanh nghiệp lựa chọn cách cứng rắn: đúng giờ là một KPI. Trễ nhiều – giảm điểm đánh giá. Cách làm này có hiệu quả ở môi trường nghiêm ngặt, nhưng đôi khi tạo phản ứng ngược nếu thiếu bối cảnh và sự đồng thuận.
Lời khuyên cho HR: thay vì gắn đúng giờ vào KPI cứng nhắc, hãy đưa vào các chỉ số mềm như “đóng góp cho văn hóa tích cực”, “tính chủ động trong công việc”. Như vậy, nhân sự sẽ thấy mình được đánh giá toàn diện – và giờ giấc trở thành một phần trong tổng thể năng lực.
Đào tạo lại tư duy: Giờ làm là bắt đầu làm, không phải lúc ngồi uống cà phê
Một quan niệm sai lầm phổ biến: đến công ty lúc 8h, tức là đúng giờ – dù 8h15 mới bắt đầu mở máy, 8h30 mới xong ly cà phê sáng. HR cần tổ chức các buổi training nhỏ, nhắc lại định nghĩa đúng giờ: “Giờ bắt đầu là lúc bắt đầu công việc, không phải lúc bắt đầu hiện diện.”
Tinh Hoa từng tổ chức “Tuần lễ đúng giờ chủ động”, với các tình huống giả lập trong văn phòng, kết hợp đào tạo soft skill, giúp nhân viên nhìn lại thói quen bản thân. Những buổi chia sẻ thực tế từ các leader từng thay đổi thói quen giờ giấc cũng tạo cảm hứng mạnh mẽ hơn mọi bản memo.
Tổ chức sự kiện đúng giờ để rèn luyện phản xạ tập thể
Không có môi trường nào tạo phản xạ nhanh bằng những sự kiện có thời gian thực. HR nên biến các buổi training, cuộc thi, họp toàn công ty thành cơ hội “huấn luyện đúng giờ”. Tổ chức sự kiện mà ai đến muộn sẽ phải… hát một bài, hoặc làm MC bất đắc dĩ chẳng hạn.
Trong một chương trình nội bộ của một doanh nghiệp ngân hàng, HR đưa ra hình thức “Cửa khóa sau 5 phút”. Cuộc họp đúng 9h, ai đến sau 9h05 sẽ phải đợi đến phần Q&A mới được tham gia. Không có ai phàn nàn – chỉ có những người đến đúng giờ hơn từ hôm sau. Những cú huấn luyện nhỏ – tạo nên văn hóa lớn.
Kết luận: Đúng giờ – văn hóa nhỏ, năng lực lớn
Văn hóa đúng giờ không phải là thứ có thể tạo ra bằng thông báo nội bộ, mà cần một chuỗi hành động, từ lãnh đạo đến nhân viên, từ đào tạo đến công cụ, từ thưởng phạt đến trò chơi. HR đóng vai trò trung tâm trong hành trình ấy: kiến tạo, đo lường, kết nối và truyền cảm hứng.
Trong một thời đại mà mọi người đều nói về đổi mới, đúng giờ lại là một “kỹ năng cũ” nhưng chưa bao giờ lỗi thời. Vì đúng giờ không chỉ là đến đúng lúc – mà là thể hiện bạn đáng tin, bạn tôn trọng tập thể, và bạn kiểm soát được chính mình.
Xây dựng văn hóa đúng giờ – chính là cách doanh nghiệp chứng minh: mình nghiêm túc với sự phát triển.
Tham khảo thêm
Top 10 phần mềm chấm công cho doanh nghiệp 2025
Onboarding: Chiến Lược Hội Nhập Nhân Sự Hiệu Quả
Hiểu Rõ Về 6 Nhóm Huấn Luyện An Toàn Vệ Sinh Lao Động Theo Quy Định Pháp Luật
